Zespół Szkół w Starym Targu


Idź do treści

Nasz Patron

Franciszek Jujka





      Urodził się 28 września 1906 r. w Ratajach w powiecie wolsztyńskim w Wielkopolsce. W latach 1920-1925 uczęszczał do polskiego Seminarium Nauczycielskiego w Rogoźnie Wielkopolskim. Pierwszą pracę pedagogiczną podjął w Kiełkowie a następnie w Nowym Żodyniu w Wielkopolsce. Zetknąwszy się z problemami ludnosci polskiej żyjącej w państwie niemieckim zgłosił chęć podjęcia pracy w oświacie polskiej w Niemczech. W 1930 r. przybył na Powiśle i objął szkołę w Nowej Wsi, gdzie osiągnął bardzo dobre rezultaty.


Franciszek Jujka z żoną - rok 1933

      W kwietniu 1933 r. został przeniesiony do szkoły w Starym Targu. Praca pedagogiczna Jujki w Starym Targu była bardzo wysoko oceniana przez przedstawicieli polskich ośrodków sprawujących nadzór nad działalnością oświatową nauczycieli. Określany był wręcz jako "najlepsza siła spośród wszystkich nauczycieli w terenie". Pracując w Starym Targu założył 11-osobowy zespół muzyczny mandolinistów pod nazwą "Oj dana", który osiągnął wysoki poziom artystyczny.


Zespół mandolinistów "Oj dana"

      Ponadto dyrygował chórem mieszanym przy starotarskim Towarzystwie Młodzieży i organizował w świetlicy spotkania mieszkańców, którzy mogli wysłuchać pogadanek i prelekcji historycznych, literackich lub pedagogicznych. Pasjonował się folklorem nadwiślańskim, który zbierał i opracowywał. Ważne miejsce w śyciu Franciszka Jujki zajmowała działalność literacka. Na jego twórczość składały się przede wszysttkim wiersze o treści patriotycznej, które publikował pod pseudonimem Lech Malbor w prasie polskiej ukazującej się w Niemczech, m.in. w "Polaku w Niemczech" i "Gazecie Olsztyńskiej". Tytuły jego najważniejszych wierszy to: "Pieśń o ziemi malborskiej", "Prusy Wschodnie", "Młodym przyjaciołom" oraz "Hymn Rodła", który został wykonany w formie pieśni na Kongresie Związku Polaków w Niemczech w Berlinie odbywającego się w dniach 6-8 marca 1938 r. Działalność Franciszka Jujki była bardzo niewygodna dla władz niemieckich, które szukały pretekstu do pozbawienia go prawa do nauczania. Po wizytacji w szkole w Starym Targu niemieckiego inspektora szkolnego dr Irmlera Jujka znalazł się w bardzo trudnym położeniu. 1 sierpnia 1936 r. pozbawiono go prawa nauczania i wydano nakaz opuszczenia Powiśla. Przeniósł się wraz z rodziną do Meklemburgii, gdzie organizował kursy języka polskiego dla polskich pracowników sezonowych. W grudniu 1938 r. został wydalony z Niemiec i podjął pracę w szkole w Kębłowie w powiecie wolsztyńskim. W okresie okupacji hitlerowskiej ukrywał się oraz prowadził działalność konspiracyjną pod zmienionym nazwiskiem Józef Bayer. 30 października 1943 r. został aresztowany przez gestapo i umieszczony w obozie w Żabikowie pod Poznaniem, w którym został poddany torturom a następnie stracony. Jako datę jego śmierci podaje się 20 lutego 1944 r. Franciszek Jujka był żonaty ze Stanisławą Hierowską, z którą miał czworo dzieci, m.in. syna Zbigniewa (ur. 1935 w Starym Targu), znanego rysownika - karykaturzystę współpracującego z "Dziennikiem Bałtyckim".


Zespół Szkół w Starym Targu, ul. Główna 37a, 82-410 Stary Targ, tel./fax 552776222 | zsstarytarg@interia.pl